29 مارس 2024- یک مطالعه ی جدید و قابل توجه نشان می دهد که جایگزینی شکر با شیرین کننده های مصنوعی و طبیعی بدون کالری در غذاها باعث گرسنگی افراد نمی شود و همچنین به کاهش سطح قند خون کمک می کند.
یک کارآزمایی تصادفی‌سازی شده دوسوکور کنترل‌شده نشان داد که مصرف مواد غذایی حاوی شیرین‌کننده‌ها باعث کاهش حس اشتها و پاسخ‌های هورمونی مرتبط با اشتها می‌شود و فوایدی مانند کاهش قند خون را به همراه دارد که ممکن است به ویژه برای افرادی که در معرض ابتلا به بیماری دیابت نوع 2هستند، مهم باشد.
استفاده از شیرین کننده ها به جای شکر در غذاها به دلیل گزارش های متناقض در مورد پتانسیل آنها برای افزایش اشتها بحث هایی را به همراه داشته است. مطالعات قبلی در این زمینه، شواهد محکمی ارائه نکرده اند.
با این حال، محققان می گویند مطالعه ی آنها، که با سطح اثبات استاندارد طلایی در تحقیقات علمی مطابقت دارد، با ارائه ی شواهدی بسیار قوی نشان می دهد که شیرین کننده ها و تقویت کننده های شیرینی تأثیر منفی بر اشتها ندارند و برای کاهش مصرف قند مفید هستند.
این کارآزمایی توسط دانشگاه لیدز و با همکاری مرکز تحقیقاتیتغذیه انسانی Rhône-Alpes، انجام شد. این آخرین مطالعه ای است که توسط کنسرسیوم SWEET متشکل از 29 شریک تحقیقاتی، مصرف کننده و صنعتی اروپایی منتشر شده است که در حال توسعه و بررسی شواهدی در مورد مزایای بلند مدت و خطرات بالقوه مربوط به جایگزینی شکر با شیرین کننده ها و تقویت کننده های شیرینی در زمینه سلامت و ایمنی عمومی، چاقی و پایداری است که توسط Horizon Europe تامین مالی شد.
نویسنده ی اصلی این مقاله دکتر کاترین گیبون، دانشیار دانشکده روانشناسی دانشگاه لیدز، گفت: کاهش مصرف شکر به یک هدف کلیدی بهداشت عمومی در مبارزه برای کاهش بار فزاینده بیماری‌های متابولیک مرتبط با چاقی مانند دیابت نوع 2 تبدیل شده است.
صرفاً محدود کردن قند در غذاها بدون جایگزینی آنها با شیرین کننده های بدون کالری ممکن است بر طعم آن تأثیر منفی بگذارد یا میل به شیرینی را افزایش دهد و در نتیجه پایبندی به رژیم کم قند را با مشکل مواجه کند. جایگزینی قندها با شیرین کننده ها و تقویت کننده های شیرینی در محصولات غذایی یکی از پرکاربردترین استراتژی های رژیمی و تولید مواد غذایی برای کاهش مصرف شکر و بهبود مشخصات تغذیه ای غذاها و نوشیدنی های تجاری است.
محقق اصلی این تحقیق پرفسور گراهام فینلیسون، استاد روانشناسی در دانشکده روانشناسی دانشگاه لیدز، گفت: «استفاده از شیرین‌کننده‌ها و تقویت‌کننده‌های شیرینی شهرت بدی یافته اند، از جمله به دلیل انتشارات پرمخاطب که مصرف آنها را با اختلال در پاسخ گلایسمی، آسیب سم‌شناسی به DNA و افزایش خطر حمله قلبی و سکته مغزی مرتبط دانسته اند. این گزارش‌ها به سردرگمی فعلی در مورد ایمنی شیرین‌کننده‌ها و تقویت‌کننده‌های شیرینی در بین عموم مردم و به‌ویژه افرادی که در معرض خطر بیماری‌های متابولیک هستند، منجر شده است.
پرفسور گراهام فینلیسون، گفت: "مطالعه ی ما شواهد مهمی از استفاده روزانه از شیرین کننده ها و تقویت کننده های شیرینی برای کنترل وزن بدن و قند خون ارائه می دهد."
این مطالعه که اولین در نوع خود است، به اثرات مصرف بیسکویت‌های حاوی شکر یا دو نوع شیرین‌کننده غذایی جایگزین شامل قند طبیعی استویا یا شیرین‌کننده ی مصنوعی Neotame بر روی 53 مرد و زن بالغ مبتلا به اضافه وزن یا چاقی پرداخت.
تا به حال، تقریباً تمام مطالعات در مورد اثرات شیرین کننده ها و تقویت کننده های شیرینی بر اشتها و قند خون با استفاده از نوشیدنی ها به عنوان حامل انجام شده است. همچنین تعداد کمی از مطالعات شامل داوطلبان دارای اضافه وزن یا چاقی بودند و تعداد کمی از مطالعات داوطلبان هر دو جنس را شامل می شدند.
اکثر مطالعات تنها یک شیرین کننده ی منفرد، عمدتا آسپارتام، را با یک شاهد مقایسه کرده اند و مطالعات بسیار کمی اثر مصرف مکرر روزانه یک شیرین کننده ی شناخته شده یا تقویت کننده ی شیرینی شناخته شده را در رژیم غذایی معمولی بررسی کرده اند.
کارآزمایی جدید دانشگاه لیدز و مرکز تحقیقاتی Rhône-Alpes برای تغذیه انسان (CRNH-RA) در فرانسه بین سال‌های 2021 تا 2022 انجام شد. شرکت‌کنندگان از 18 تا 60 سال سن داشتند و دارای اضافه وزن یا چاقی بودند.
این کارآزمایی شامل سه دوره ی مصرف دو هفته‌ای بود که در آن شرکت‌کنندگان بیسکویت‌هایی را با مغز میوه ای حاوی شکر مصرف کردند. کارآزمایی با جایگزین قند طبیعی استویا، یا شیرین کننده مصنوعی نئوتام، هر کدام با یک استراحت 14-21 روزه انجام شد. روز 1 و 14 دوره مصرف در آزمایشگاه انجام شد.
به شرکت کنندگان دستور داده شد که پس از یک شب ناشتا به آزمایشگاه بروند، نمونه خون برای تعیین سطح قند خون پایه، انسولین و هورمون های مرتبط با اشتها گرفته شد. همچنین از آنها خواسته شد که اشتها و ترجیحات غذایی خود را بیان کنند.
پس از مصرف بیسکویت، از آنها خواسته شد تا میزان احساس سیری خود را طی چند ساعت ارزیابی کنند. سطوح گلوکز و انسولین، گرلین، پپتید 1 شبه گلوکاگون و پلی پپتید پانکراس - هورمون های مرتبط با مصرف غذا اندازه گیری شد.
نتایج حاصل از دو نوع شیرین‌کننده، تفاوتی در اشتها یا پاسخ‌های غدد درون ریز در مقایسه با قند نشان نداد، اما سطح انسولین اندازه‌گیری شده طی دو ساعت پس از خوردن، و همچنین سطوح قند خون کاهش یافته بود.
پروفسور آن رابن، هماهنگ کننده ی مشترک پروژه SWEET، از دانشگاه کپنهاگ، دانمارک، گفت: این یافته ها نشان می دهد که شیرین کننده ها ابزار مفیدی برای کاهش مصرف شکر افزوده بدون افزایش جبرانی در اشتها یا دریافت انرژی هستند و در نتیجه آنها از مفید بودن شیرین کننده ها برای کنترل اشتها، انرژی و وزن حمایت می کنند.
منبع:
https://medicaldialogues.in/diet-nutrition/news/sweeteners-dont-increase-appetite-suggests-new-evidence-from-randomised-controlled-trial-126479